این کتاب از چه سخن می‌گوید؟

امام سجاد(ع) در رسالۀ حقوقشان، پس از حق الله و حق نفس، حق زبان را مطرح می‌کنند؛ عضوی که جایگاه خاصی در میان اعضا دارد و تضییع حق آن، سبب عذاب بیشتری نسبت به سایر اعضا می‌شود. اولین حق زبان، إکرام و عزیز داشتنش از زشتی‌هاست. حق دیگر این عضو، ترک حرف‌های زیادی و حفظ جایگاه آن به عنوان منشأ خیر است. به نیکی سخن راندن در میان مردم و نیکی کردن به آنان با زبان نیز، از دیگر حقوقی است که امام(ع)برای زبان، بیان کرده‌اند.

اگر چه کلام، به عنوان نعمتی عظیم که همچون چراغی پرفروغ، مسیر هدایت را باز می‌‌کند، برای کسی که زبانش را بر محور صحیح بچرخاند، عامل نجات است؛ اما صمت و سکوت هم، از لشکرهای عقل است. سکوت، اولین گام در درمان بیماری‌هایی است که از ناحیۀ تکلم به آن مبتلا شده‌ایم. با سکوت، از قافلۀ لغو‌گویان جدا می‌شویم و نفسمان، خود به خود وارد میدان ریاضت و تربیت می‌شود. آن وقت حلاوت عبادت را در کام جان ادراک می‌کنیم و با رفع قساوت قلب، به صفت عفت مزین می‌گردیم.

بدانیم با هر کلام نابه‌جا، روحمان دچار محرومیتی می‌شود که شاید تا ابد نتوانیم جبرانش کنیم. پس بیایید موازین الهی - قول بلیغ، قول صدق، قول عدل و...- را در کلاممان رعایت نماییم و نیز با شناخت گناهان زبان - نسبت به خداوند، نسبت به احکام شرع، نسبت به منافقین و ستمگران و نسبت به مردم و مومنین-، در جهت ترک آن‌ها گامی شایسته برداریم.

در این کتاب می‌خوانیم...

وقتی از بیان و به زبان آوردن بسیاری چیزها پرهیز ‌کنیم، دیگر نفْس ما صورت‌های گوناگون نفسانی را انشاء نمی‌کند و به خود اجازه نمی‌دهد هر دقیقه، چیزی از ما بخواهد. در نتیجه، هم از دست تحریکات درونی در آرامشیم، هم از تحریکات خارجی. اما امان از وقتی که در قافلۀ عُرف و روش‌های غلط آن وارد شویم! در این صورت، همگان با ما یار و هماهنگ می‌شوند. اما آیا این همراهی بر مبنای توحید است؟!...

به محض اینکه انسان تکلم می‌کند، معلوم می‌‌شود که در کدام درجه از مراتب وجود قرار دارد. آیا اهل صفاست و در درون، نورانی به انوار الهی، ایمان و فضایل است؛ یا نه، کلامش لغو، بیهوده، باطل و برخاسته از درونی پر از کدورت است؟ مسلماً آن‌که اهل صفاست، کلامش هدایت، ظهوری از فضایل و اخلاق حسنه و نشر علم است و برعکس، آن‌که اهل باطل است، کلامش از درونی کدر و پررذیله گواهی می‌دهد.

برخی از اهداف چاپ این کتاب

• شناخت جایگاه "زبان" در میان سایر اعضاء
• بررسی حقوق این عضو از لسان معصومین:
• نقش کلام و سکوت در سعادت یا شقاوت انسان
• شناخت آفات سخن بیهوده
• معرفی موازین کلام
• شرح گناهان زبان و تأثیرات سوء آن‌ها در وجود انسان