رافضه، لقبِ ذخیره شده برای شیعیان

رافضه، لقبِ ذخیره شده برای شیعیان

 

 

در ادامۀ بحث «ولایت در فرهنگ شیعه» (جلسۀ 65، 3 صفر 1445) به تبیین موضوع «رافضه، لقبِ ذخیره شده برای شیعیان» می‌پردازیم.

برای اینکه بدانیم ائمۀ معصومین(علیهم‌السلام) شیعان شعاعی را چگونه معرفی کرده‌اند، به بیان روایات ایشان در این زمینه می‌پردازیم.

محمّدبن‌سلیمان از پدرش نقل کرده است: "کنْتُ عِنْدَ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ(علیه‌السلام) إِذْ دَخَلَ عَلَیهِ أَبُوبَصِیرٍ وَ قَدْ خَفَرَهُ النَّفَسُ فَلَمَّا أَخَذَ مَجْلِسَهُ قَالَ لَهُ أَبُوعَبْدِاللَّهِ(علیه‌السلام) یا أَبَامُحَمَّدٍ مَا هَذَا النَّفَسُ الْعَالِی فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاک یاابْنَ‌رَسُولِ‌اللَّهِ کبِرَ سِنِّی وَ دَقَّ عَظْمِی وَ اقْتَرَبَ أَجَلِی مَعَ أَنَّنِی لَسْتُ أَدْرِی مَا أَرِدُ عَلَیهِ مِنْ أَمْرِ آخِرَتِی"

نزد امام صادق(علیه‌السلام) بودیم که ابوبصیر نفس زنان وارد شد. چون نشست امام فرمود: ای ابومحمد این نفس بلند از چیست؟ عرض کرد قربانت ای پسر رسول خدا(صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) پیر شدم و استخوانم نازک شده و مرگم نزدیک، در حالی که نمی‌دانم کار آخرتم چه می‏شود و وضعم در آنجا چگونه است‏.

"فَقَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ(علیه‌السلام) یا أَبَا مُحَمَّدٍ وَ إِنَّک لَتَقُولُ هَذَا قَالَ جُعِلْتُ فِدَاک وَ کیفَ لَا أَقُولُ هَذَا فَقَالَ یا أَبَامُحَمَّدٍ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی یکرِمُ الشَّبَابَ مِنْکمْ وَ یسْتَحْیی مِنَ الْکهُولِ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک فَکیفَ یکرِمُ الشَّبَاب‏ وَ یسْتَحْیی مِنَ الْکهُولِ"                      

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد تو هم این حرف را می‌زنی؟ عرض کرد قربانت شوم چگونه این حرف را نزنم؟ فرمود ای ابومحمد آیا نمی‌دانی خدای متعال جوان‌های شما را گرامی می‌دارد و از پیران شما حیا می‌کند؟ ابوبصیر گوید عرض کردم فدایت شوم چگونه جوان‌ها را گرامی می‌دارد و از پیران شرم می‌کند؟

"فَقَالَ یکرِمُ اللَّهُ الشَّبَابَ أَنْ یعَذِّبَهُمْ وَ یسْتَحْیی مِنَ الْکهُولِ أَنْ یحَاسِبَهُمْ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک هَذَا لَنَا خَاصَّةً أَمْ لِأَهْلِ التَّوْحِیدِ قَالَ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ إِلَّا لَکمْ خَاصَّةً دُونَ الْعَالَمِ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک فَإِنَّا قَدْ نُبِزْنَا نَبْزاً انْکسَرَتْ لَهُ ظُهُورُنَا وَ مَاتَتْ لَهُ أَفْئِدَتُنَا وَ اسْتَحَلَّتْ لَهُ الْوُلَاةُ دِمَاءَنَا فِی حَدِیثٍ رَوَاهُ لَهُمْ فُقَهَاؤُهُمْ قَالَ فَقَالَ أَبُوعَبْدِاللَّهِ(علیه‌السلام) الرَّافِضَةُ قَالَ قُلْتُ نَعَمْ"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: جوان‌ها را گرامی می‌دارد، عذابشان نمی‌کند و از پیران شرم دارد، از آن‌ها حساب نمی‌کشد. عرض کردم قربانت گردم آنچه فرمودی در بارۀ ما تنهاست یا برای همۀ خداپرستان؟ فرمود نه به خدا تنها برای شما نه همۀ جهان. عرضه داشتم جانم به قربانت ما را در اجتماع چنان بدنام کردند و لقب‌های زشت به ما داده‏اند که از شدت ناراحتی پشت ما شکسته و دل‌هایمان مرده و به خاطر روایاتی که دانشمندان آن‌ها نقل کرده‏اند زمامداران، خون ما را حلال می‌دانند، حضرت صادق(علیه‌السلام) فرمود: حدیث رافضیه را می‌گویی؟ عرض کردم بلی‏.

این فراز از روایت، بیان حال امروز شیعۀ شعاعی و خصوصاً شیعیان ایران است که در دنیا و از نگاه غربگرایان داخلی و خارجی، به آن‌ها تروریست گفته می‌شود. و جهت پیکان دشمنیِ همۀ حاکمان دنیا به سوی شیعیان است.

"قَالَ لَا وَ اللَّهِ مَا هُمْ سَمَّوْکمْ وَ لَکنَّ اللَّهَ سَمَّاکمْ بِهِ أَ مَا عَلِمْتَ یا أَبَامُحَمَّدٍ أَنَّ سَبْعِینَ رَجُلًا مِنْ بَنِی إِسْرَائِیلَ رَفَضُوا فِرْعَوْنَ وَ قَوْمَهُ لَمَّا اسْتَبَانَ لَهُمْ ضَلَالُهُمْ فَلَحِقُوا بِمُوسَی ع لَمَّا اسْتَبَانَ لَهُمْ هُدَاهُ فَسُمُّوا فِی عَسْکرِ مُوسَی الرَّافِضَةَ لِأَنَّهُمْ رَفَضُوا فِرْعَوْنَ وَ کانُوا أَشَدَّ أَهْلِ ذَلِک الْعَسْکرِ عِبَادَةً وَ أَشَدَّهُمْ حُبّاً لِمُوسَی وَ هَارُونَ وَ ذُرِّیتِهِمَا ع فَأَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَی مُوسَی ع أَنْ أَثْبِتْ لَهُمْ هَذَا الِاسْمَ فِی التَّوْرَاةِ فَإِنِّی قَدْ سَمَّیتُهُمْ بِهِ وَ نَحَلْتُهُمْ إِیاهُ فَأَثْبَتَ مُوسَی ع الِاسْمَ لَهُمْ ثُمَّ ذَخَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَکمْ هَذَا الِاسْمَ حَتَّی نَحَلَکمُوهُ"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: نه به خدا سوگند آن‌ها شما را به این نام نخوانند بلکه خداوند این نام را به شما داده است. آیا نمی‌دانی که هفتاد نفر از بنی‌اسرائیل فرعون و فرعونیان را بعد از این که گمراهی آن‌ها برایشان آشکار شد، رها کردند و چون هدایت موسی برایشان آشکار شد، به او پیوستند؛ از این جهت آن‌ها را در لشکر موسی رافضه می‌نامیدند، چون فرعون را رها کرده بودند و این دستۀ هفتاد نفری از تمام لشکریان، عبادتشان بیشتر و علاقه و دوستی آن‌ها نسبت به حضرت موسی و هارون و فرزندان آن دو بیشتر بود. خداوند به موسی وحی فرمود که این نام را برای آن‌ها در تورات ثبت کن زیرا من آنان را به این نام نامیدم و آن را به آن‌ها بخشیدم و موسی نیز همین کار را انجام داد. سپس از آن به بعد خداوند این نام را ذخیره فرمود تا به شما شیعیان بخشید.

رافضیانِ زمان حضرت موسی درواقع فرهنگ و روحیۀ فرعونی را پشت سر گذاشته بودند، نه شخص فرعون را. و جالب است که این گروه، عبادت و محبتشان به حضرت موسی از کسانی که قبلاً در سپاه حضرت موسی بودند، قوی‌تر بود؛ زیرا ایشان ایمانشان تقلیدی نبود و دین موسی را براساس تحقیق پذیرفتند و زمانی به حضرت موسی گرویدند که هم گمراهی فرعون و هم هدایت موسی، برایشان کاملاً اشکار شده بود. امروز مصداق رافضه، همان شیعۀ شعاعی است که به روحیۀ دنیاطلبی و رفاه‌طلبی فرهنگ غرب، پشت پا زده است.

"یا أَبَا مُحَمَّدٍ رَفَضُوا الْخَیرَ وَ رَفَضْتُمُ الشَّرَّ افْتَرَقَ النَّاسُ کلَّ فُرْقَةٍ وَ تَشَعَّبُوا کلَّ شُعْبَةٍ فَانْشَعَبْتُمْ مَعَ أَهْلِ بَیتِ نَبِیکمْ ص وَ ذَهَبْتُمْ حَیثُ ذَهَبُوا وَ اخْتَرْتُمْ مَنِ اخْتَارَ اللَّهُ لَکمْ وَ أَرَدْتُمْ مَنْ أَرَادَ اللَّهُ فَأَبْشِرُوا ثُمَّ أَبْشِرُوا فَأَنْتُمْ وَ اللَّهِ الْمَرْحُومُونَ الْمُتَقَبَّلُ مِنْ مُحْسِنِکمْ وَ الْمُتَجَاوَزُ عَنْ مُسِیئِکمْ مَنْ لَمْ یأْتِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ بِمَا أَنْتُمْ عَلَیهِ یوْمَ الْقِیامَةِ لَمْ یتَقَبَّلْ مِنْهُ حَسَنَةٌ وَ لَمْ یتَجَاوَزْ لَهُ عَنْ سَیئَةٍ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

ای ابومحمد دیگران خیر و خوبی را رها کردند و شما بدی را. مردم دنیا به صورت دسته‏ها و فرقه‏های مختلف درآمدند ولی شما با خاندان پیغمبرتان در یک دسته و فرقه‏اید. راه آن‌ها را رفتید و آنچه را خدا برای شما اختیار کرده برگزیدید و خواستید افرادی را که خدا خواسته، پس مژده باد شما را و باز بشارت باد به اینکه به خدا سوگند شما در رحمت هستید؛ نیکوکارانتان پذیرفته می‌شوند و خطاکارانتان مشمول گذشت و عفوند. هر کس در روز قیامت از آنچه شما دارید و به آن پیوستید چیزی در دربار خدا نیاورد، کار خوب او پذیرفته نگردد و از گناهش گذشت نشود. ای ابومحمد آیا تو را خوشحال ساختم؟ عرض کردم: قربانت شوم، بیش از این بفرما.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ إِنَّ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مَلَائِکةً یسْقِطُونَ الذُّنُوبَ عَنْ ظُهُورِ شِیعَتِنَا کمَا یسْقِطُ الرِّیحُ الْوَرَقَ فِی أَوَانِ سُقُوطِهِ وَ ذَلِک قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ الَّذِینَ یحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَ مَنْ حَوْلَهُ یسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ یسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا اسْتِغْفَارُهُمْ وَ اللَّهِ لَکمْ دُونَ هَذَا الْخَلْقِ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد خدای بزرگ فرشتگانی دارد که دنباله‌ها[1] را از پشت شیعیان فرو ریزند آنچنان که باد برگ‌ها را از درخت پر برگ فرو می‌ریزد و این همان فرمودۀ خداوند است که می‌فرماید: "الَّذِینَ یَحْمِلُونَ الْعَرْشَ وَمَنْ حَوْلَهُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیُؤْمِنُونَ بِهِ وَیَسْتَغْفِرُونَ لِلَّذِینَ آمَنُوا"[2]. به خدا سوگند استغفار و طلب آمرزش ملائکه برای شماست نه این مردم. ای ابومحمد آیا تو را خوشحال ساختم؟ عرض کردم فدایت شوم، زیادتر بفرمایید.

"قَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ اللَّهُ فِی کتَابِهِ فَقَالَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضی‏ نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْدِیلًا إِنَّکمْ وَفَیتُمْ بِمَا أَخَذَ اللَّهُ عَلَیهِ مِیثَاقَکمْ مِنْ وَلَایتِنَا وَ إِنَّکمْ لَمْ تُبَدِّلُوا بِنَا غَیرَنَا وَ لَوْ لَمْ تَفْعَلُوا لَعَیرَکمُ اللَّهُ کمَا عَیرَهُمْ حَیثُ یَقُولُ جَلَّ ذِکرُهُ وَ ما وَجَدْنا لِأَکثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ وَ إِنْ وَجَدْنا أَکثَرَهُمْ لَفاسِقِینَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد خداوند شما را در کتاب خویش یاد فرمود: "مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَیٰ نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا"[3]. همانا به پیمانی که خداوند برای ولایت و دوستی ما از شما گرفت وفا کردید و شما دیگری را به جای ما نپذیرفتید و اگر چنین کرده بودید خداوند شما را سرزنش می‌فرمود، چنانچه دیگران را سرزنش فرموده در آنجا که می‌فرماید: "وَمَا وَجَدْنَا لِأَکثَرِهِمْ مِنْ عَهْدٍ وَإِنْ وَجَدْنَا أَکثَرَهُمْ لَفَاسِقِینَ"[4]. ای ابومحمد آیا شاد شدی؟ عرضه داشتم: قربانتان شوم. بیشتر بفرمایید.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ اللَّهُ فِی کتَابِهِ فَقَالَ إِخْواناً عَلی‏ سُرُرٍ مُتَقابِلِینَ وَ اللَّهِ مَا أَرَادَ بِهَذَا غَیرَکمْ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

پس امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد خداوند شما را در کتاب خویش یاد فرمود: "إِخْوَانًا عَلَیٰ سُرُرٍ مُتَقَابِلِینَ"[5]. به خدا از این آیه غیر از شما را اراده نفرموده است. ای ابومحمد آیا شاد شدی؟ عرض کردم: قربان شما. زیاده از این بفرمایید.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ الْأَخِلَّاءُ یوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِینَ وَ اللَّهِ مَا أَرَادَ بِهَذَا غَیرَکمْ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد "الْأَخِلَّاءُ یوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلَّا الْمُتَّقِینَ"[6]. به خدا از این نیز غیر شما در نظر نیست. آیا شاد شدی؟ عرض کردم: قربان شما. باز بفرمایید.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَنَا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ شِیعَتَنَا وَ عَدُوَّنَا فِی آیةٍ مِنْ کتَابِهِ فَقَالَ عَزَّ وَ جَلَّ هَلْ یسْتَوِی الَّذِینَ یعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یعْلَمُونَ إِنَّما یتَذَکرُ أُولُوا الْأَلْبابِ فَنَحْنُ الَّذِینَ یعْلَمُونَ وَ عَدُوُّنَا الَّذِینَ لا یعْلَمُونَ وَ شِیعَتُنَا هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد خداوند ما و شیعیان و دشمنان ما را در یک آیۀ قرآن یاد نموده است: "هَلْ یسْتَوِی الَّذِینَ یعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یعْلَمُونَ إِنَّمَا یتَذَکرُ أُولُو الْأَلْبَابِ"[7]. منظور از اهل علم و دانش خود ما و نادانان دشمنان ما و شیعیان ما هم خردمندان‌اند آیا خوشحال شدی؟ عرض کردم: فدایت شوم. بیش از این بفرما.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ وَ اللَّهِ مَا اسْتَثْنَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِأَحَدٍ مِنْ أَوْصِیاءِ الْأَنْبِیاءِ وَ لَا أَتْبَاعِهِمْ مَا خَلَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ ع وَ شِیعَتَهُ فَقَالَ فِی کتَابِهِ وَ قَوْلُهُ الْحَقُّ یوْمَ لا یغْنِی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیئاً وَ لا هُمْ ینْصَرُونَ إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ یعْنِی بِذَلِک عَلِیاً ع وَ شِیعَتَهُ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد خدا را سوگند که برای هیچ کدام از جانشینان انبیا و پیروانشان استثنائی نیست، مگر امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و شیعیان او چنانچه خداوند در گفتار درست و راستین می‌فرماید: "یوْمَ لَا یغْنِی مَوْلًی عَنْ مَوْلًی شَیئًا وَلَا هُمْ ینْصَرُونَ. إِلَّا مَنْ رَحِمَ اللَّهُ"[8]. مقصود از آن کسی که ترحم می‏شود، علی(علیه‌السلام) و شیعیان اوست. ای ابومحمد آیا شادت ساختم؟ عرضه داشتم: قربان شما. باز بفرمایید.

"قَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ اللَّهُ تَعَالَی فِی کتَابِهِ إِذْ یقُولُ یا عِبادِی الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ وَ اللَّهِ مَا أَرَادَ بِهَذَا غَیرَکمْ فَهَلْ سَرَرْتُک یا أَبَا مُحَمَّدٍ قَالَ قُلْت‏ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: خداوند شما را در کتاب خویش یاد نموده آنجا که می‌فرماید: "یا عِبَادِی الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَیٰ أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ"[9]. به خدا از این آیه نیز غیر از شما را اراده نفرموده است. ای ابومحمد آیا شادت ساختم؟ گفتم: قربانت گردم بیش از این بفرمایید.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ اللَّهُ فِی کتَابِهِ فَقَالَ إِنَّ عِبادِی لَیسَ لَک عَلَیهِمْ سُلْطانٌ وَ اللَّهِ مَا أَرَادَ بِهَذَا إِلَّا الْأَئِمَّةَ ع وَ شِیعَتَهُمْ فَهَلْ سَرَرْتُک یا أَبَا مُحَمَّدٍ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد باز خداوند شما را در قرآن یاد نموده آنجا که به شیطان می‌فرماید: "إِنَّ عِبَادِی لَیسَ لَک عَلَیهِمْ سُلْطَانٌ"[10]. به خدا از این آیه نیز امامان(علیهم‌السلام) و شیعیان آن‌ها را اراده فرموده است. ای ابومحمد آیا شاد شدی؟ عرض کردم: قربان شما. سخن را زیاد فرما.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ اللَّهُ فِی کتَابِهِ فَقَالَ فَأُولئِک مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِک رَفِیقاً فَرَسُولُ اللَّهِ ص فِی الْآیةِ النَّبِیونَ وَ نَحْنُ فِی هَذَا الْمَوْضِعِ الصِّدِّیقُونَ وَ الشُّهَدَاءُ وَ أَنْتُمُ الصَّالِحُونَ فَتَسَمَّوْا بِالصَّلَاحِ کمَا سَمَّاکمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد باز خداوند شما را در قرآن یاد نموده، فرمود: "فَأُولَٰئِک مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیهِمْ مِنَ النَّبِیینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَٰئِک رَفِیقًا"[11]. منظور از پیامبران در آیۀ شریفه رسول خدا(صلّی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله) و ما در اینجا صدیقان و شهیدان و شما صالحان هستید. پس بنا بر این از صلاح بر خود نشانی بگذارید، چنانچه خدای بزرگ شما را صالح نامیده است. ای ابومحمد آیا مسرور شدی؟ گفتم فدایت شوم باز بفرمایید.

"قَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَقَدْ ذَکرَکمُ اللَّهُ إِذْ حَکی عَنْ عَدُوِّکمْ فِی النَّارِ بِقَوْلِهِ وَ قالُوا ما لَنا لا نَری‏ رِجالًا کنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرارِ أَتَّخَذْناهُمْ سِخْرِیا أَمْ زاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصارُ وَ اللَّهِ مَا عَنَی وَ لَا أَرَادَ بِهَذَا غَیرَکمْ صِرْتُم‏ عِنْدَ أَهْلِ هَذَا الْعَالَمِ شِرَارَ النَّاسِ وَ أَنْتُمْ وَ اللَّهِ فِی الْجَنَّةِ تُحْبَرُونَ وَ فِی النَّارِ تُطْلَبُونَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد باز خداوند شما را یاد فرموده آنجا که حال دشمنان شما را در دوزخ حکایت می‌فرماید: "وَقَالُوا مَا لَنَا لَا نَرَیٰ رِجَالًا کنَّا نَعُدُّهُمْ مِنَ الْأَشْرَارِ. أَتَّخَذْنَاهُمْ سِخْرِیا أَمْ زَاغَتْ عَنْهُمُ الْأَبْصَارُ"[12]. به خدا از این آیه نیز غیر شما را اراده نکرده است. شما نزد مردم این دنیا از اشرارید، ولی به خدا سوگند شما در بهشت خرسند و شادمانید؛ ولی در دوزخ شما را می‌جویند. ای ابامحمد آیا شادت ساختم؟ عرضه داشتم قربان شما. سخن را زیاد فرما.

"قَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ مَا مِنْ آیةٍ نَزَلَتْ تَقُودُ إِلَی الْجَنَّةِ وَ لَا تَذْکرُ أَهْلَهَا بِخَیرٍ إِلَّا وَ هِی فِینَا وَ فِی شِیعَتِنَا وَ مَا مِنْ آیةٍ نَزَلَتْ تَذْکرُ أَهْلَهَا بِشَرٍّ وَ لَا تَسُوقُ إِلَی النَّارِ إِلَّا وَ هِی فِی عَدُوِّنَا وَ مَنْ خَالَفَنَا فَهَلْ سَرَرْتُک یا أَبَا مُحَمَّدٍ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاک زِدْنِی"

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد آیه‏ای نازل نشده است که مردم را به بهشت بکشاند یا اینکه یاد خیری در آن باشد؛ مگر اینکه دربارۀ ما و شیعیان ما فرود آمده و آیه‌ای نازل نشده که یادآور بدی باشد یا اینکه مردم را به سوی دوزخ بکشاند؛ مگر اینکه دربارۀ دشمنان ما نازل شده است. ای ابامحمد آیا شادت ساختم؟ عرض کردم قربان شما. بیشتر بفرمایید.

"فَقَالَ یا أَبَا مُحَمَّدٍ لَیسَ عَلَی مِلَّةِ إِبْرَاهِیمَ إِلَّا نَحْنُ وَ شِیعَتُنَا وَ سَائِرُ النَّاسِ مِنْ ذَلِک بُرَآءُ یا أَبَا مُحَمَّدٍ فَهَلْ سَرَرْتُک‏"[13]

امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: ای ابومحمد جزء ملّت ابراهیم و پیرو مرام او نیست، مگر ما و شیعیان ما و سایر مردم از مرام او دورند. ای ابامحمد شاد شدی؟ (در روایت دیگری هست که ابو بصیر عرض کرد بس است مرا.)

آنچه امام صادق(علیه‌السلام) در این روایت دربارۀ جایگاه شیعه بیان می‌فرماید، انسان را به فکر  فرو می‌برد که آیا ما این گونه هستیم، در حالی که ناممان شیعه است؟ در زمان پیروزی انقلاب اسلامی و زمان کوتاهی بعد از آن ملت ایران طعم این جایگاه را چشیدند، اما متأسفانه آنقدر تداوم پیدا نکرد که به هدف اصلی انقلاب برسیم. هدف امام خمینی(رحمة‌الله‌علیه) از این انقلاب، رسیدن به انقلاب جهانی حضرت مهدی(عجل‌الله‌فرجه) است که ان‌شاءالله جوانان امروز با انقلابی که در قلب‌هایشان اتفاق خواهد افتاد، این هدف را محقق سازند.

 


[1]- منظور از دنباله، آثاری است که ژن، تربیت، محیط، معاشر و...، بر انسان تحمیل کرده و خودش توان برداشتن آن را ندارد.

[2]- سورۀ غافر، آیۀ 7 : فرشتگانی که حاملان عرش‌اند و آن‌ها که گرداگرد آن (طواف می‌کنند) تسبیح و حمد پروردگارشان را می‌گویند و به او ایمان دارند و برای مؤمنان استغفار می‌کنند.

[3]- سورۀ احزاب، آیۀ 23 : در میان مؤمنان مردانی هستند که بر سر عهدی که با خدا بستند صادقانه ایستاده‌اند؛ بعضی پیمان خود را به آخر بردند (و در راه او شربت شهادت نوشیدند)، و بعضی دیگر در انتظارند؛ و هرگز تغییر و تبدیلی در عهد و پیمان خود ندادند.

[4]- سورۀ اعراف، آیۀ 102 : و بیشتر آن‌ها را بر سر پیمان خود نیافتیم؛ (بلکه) اکثر آن‌ها را فاسق و گنهکار یافتیم!

[5]- سورۀ حجر، آیۀ 47 : درحالی‌که همه برابرند، و بر تخت‌ها روبه‌روی یکدیگر قرار دارند.

[6]- سورۀ زخرف، آیۀ 67 : دوستان در آن روز دشمن یکدیگرند، مگر پرهیزگاران!

[7]- سورۀ زمر، آیۀ 9 : آیا کسانی که می‌دانند با کسانی که نمی‌دانند یکسان‌اند؟! تنها خردمندان متذکّر می‌شوند!

[8]- سورۀ دخان، آیات 41 و 42 : روزی که هیچ دوستی کمترین کمکی به دوستش نمی‌کند، و از هیچ‌سو یاری نمی‌شوند؛ مگر کسی که خدا او را مورد رحمت قرار داده است.

[9]- سورۀ زمر، آیۀ 53 : ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده‌اید! از رحمت خداوند ناامید نشوید که خدا همۀ گناهان را می‌آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.

[10]- سورۀ اسراء، آیۀ 65 : تو هرگز سلطه‌ای بر بندگان من، نخواهی یافت.

[11]- سورۀ نساء، آیۀ 69 : پس آنان همنشین کسانی خواهند بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان؛ و آن‌ها رفیق‌های خوبی هستند!

[12]- سورۀ ص، آیات 62 و 63 : آن‌ها می‌گویند: «چرا مردانی را که ما از اشرار می‌شمردیم (در اینجا، در آتش دوزخ) نمی‌بینیم؟! آیا ما آنان را به مسخره گرفتیم یا (به اندازه‌ای حقیرند که) چشم‌ها آن‌ها را نمی‌بیند؟!

[13]- الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏8، صص33-36.

 



نظرات کاربران

//