وقتی فرد موفقی می‌بینیم، می‌گوییم: «من هم اگر پدر و مادری مثل پدر و مادر او داشتم، چه‌بسا از او موفق‌تر می‌شدم!» وقتی مرتکب گناهی می‌شویم یا به چیزی که می‌خواستیم، نمی‌رسیم، شرایط محیط، دوستان، زمانه و... را بهانه می‌کنیم. اما تاریخ، حجت را بر همه تمام کرده است:
اگر ژن، عامل اصلی سعادت یا شقاوت بود، پسر نوح به عذاب الهی گرفتار نمی‌آمد و پسر یزید، سعادتمند نمی‌شد.
اگر شرایط محیطی نقش اصلی را در سرنوشت ایفا می‌کرد، همسران لوط و نوح که در بهترین شرایط ایمانی زندگی می‌کردند، عاقبت به خیر می‌شدند و آسیه همسر فرعون که در بدترین محیط بود، نمی‌توانست در صف بهترین زنان عالم قرار گیرد.
اگر وسوسه‌های شیطانی و زمانۀ بد، عامل اصلی انحراف بود، حضرت یوسف(ع) نمی‌توانست از حیلۀ زلیخا نجات یابد و راه پاکدامنی برگزیند.
پس مقصر اصلی ناکامی‌ها خودمان هستیم، نه شرایط.
**********
اگر ژن و شرایط دیگر، علت‌های اصلی شکل‌گیری شخصیت انسان بودند، اختیار جایگاهی نداشت، پرورش استعدادها و تلاش برای بهتر شد بی‌معنا بود و کسی نمی‌توانست در تربیت خود یا دیگران نقشی ایفا کند و تغییری ایجاد نماید.
نظرات کاربران
