اسرار نماز

(رمضان 77 – 23جلسه)

چرا ما باید خدا را عبادت ‌کنیم؟ اصلاً خدایی که غنی مطلق است، چه نیازی به عبادت ما دارد که آن را بر ما واجب کرده است؟ حال اگر لازم است عبادت کنیم، چرا باید به این کیفیت و به این ترتیب نماز بخوانیم؟ چرا در نحوه‌ی عرض ارادتمان به حضرت حق، مختار نیستیم و نمی‌توانیم هر چه دلمان خواست، بگوییم؟ چرا باید قیام کنیم؟ چرا رکوع؟ چرا سجده؟ و...

این دست سؤالات، از پرسش‌های متداولی هستند که شاید برای ما نیز مطرح باشند؛ و مبحث "اسرار نماز"، به پاسخ این سؤالات می‌پردازد.

همه‌ی ما در سیر آفرینشمان، رنگ‌ها و نواقصی گرفته‌ایم که باید در سیر صعود، آن‌ها را از دست بدهیم. خودمان هم این را ادراک می‌کنیم که از خدا بسیار دوریم و می‌خواهیم نزدیک‌تر شویم. راه زدودن این رنگ‌ها و فاصله‌ها و تنها راه خدایی شدن ما، عبادت و به خصوص نماز به عنوان ستون دین است.

نماز، مایه‌ی تطهیر روح و قرب انسان و مسیر رسیدن او به هدف غایی آفرینش‌ است. اما آیا آن چیزی که ما را به مقصود می‌رساند، صرفاً ظاهر نماز است؟ خیر، زیرا اعمال ظاهری، مربوط به جسم است، در حالی که رنگ‌ها و نواقص در درون ما هستند و تطهیر آن‌ها هم باید در درون و جان ما باشد؛ هر چند ظاهر نماز، مقدمه‌ی آن است. پس هدف حقیقی نماز، صرفاً با انجام چند حرکت ظاهری ما محقق نخواهد شد. اینجاست که به بحثی تازه تحت عنوان «اسرار نماز»، احساس نیاز می‌شود.

از جمله، رسیدن به این نکته که طهارت ظاهر، اشاره‌ای است به پاک شدن از آلودگی‌های درون؛ یا اینکه رو کردن به قبله، به معنای پشت کردن به هر چه جز خدا و روی آوردن قلب به خداست که نمازگزار تا پایان نماز باید رو به قبله بماند، یعنی توجهش به خدا باشد؛ و یا اینکه سرّ قیام بر دو پا، تعادل بر دو قدم خوف و رجاء در مسیر خداست و... .